Ćwiczenia języka:

• Wysuwanie języka do przodu oraz chowanie go w jamie ustnej przy szeroko otwartej buzi
• ( robimy półeczkę z języka);
• Kierowanie wysuniętego języka w kąciki ust – naprzemiennie język długi wąski lub krótki i szeroki (np. Żyrafa i słoń grają w tenisa);
• Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki ( stawiamy kropkę lub chowamy całą wargę) przy szeroko otwartej buzi;
• wysuwanie i chowanie języka pomiędzy zbliżonymi zębami ( czeszemy język);
• oprzeć czubek języka o dolne zęby – język wybrzuszyć tak aby górne zęby skrobały jego grzbiet ( drapiemy koci grzbiet);
• robienie z języka rurki;
• unoszenie języka na górne zęby a następnie przesuwanie go w kierunku
• podniebienia miękkiego ( malowanie sufitu );
• przesuwanie językiem po wewnętrznej i zewnętrznej stronie zębów
• górnych i dolnych ( lakierowanie zębów );
• mlaskanie czubkiem i środkiem języka , przyssanie języka do
• podniebienia przy szeroko otwartej buzi ( pokaż jak ssiesz cukierka );
• żucie brzegów języka zębami trzonowymi z obu stron jednocześnie

 Ćwiczenia warg

• szerokie otwieranie i zamykanie ust ( śpiewak operowy );
• naprzemienne całuski i uśmiechy;
• naprzemienne robienie wesołej i smutnej miny ( kąciki ust do góry lub do
• dołu);
• układanie dolnej wargi na górną i odwrotnie ( chowanie wargi );
• naprzemienne przygryzanie warg górnej i dolnej zębami;
• naprzemienne zasłanianie zębów górnych i dolnych wargami;
• gwizdanie, parskanie, cmokanie;
• wymawianie z przesadną dokładnością samogłosek: a, o,e, u, y, i;

 Wywoływanie prawidłowej artykulacji głoski „s”

• rozciągamy wargi i wypowiadamy „eee...” - język leży za dolnymi
• siekaczami na dnie jamy ustnej; utrzymując podany układ języka
• polecamy przymknąć usta a zęby zbliżyć do siebie ;
• przed lustrem wypowiadamy wydłużone „eeeesssssss” - dziecko
• kontroluje układ narządów mowy w lustrze;
• aby mieć pewność, że język w trakcie wymawiania głoski nie zmieni
• położenia można polecić dziecku aby przytrzymywało czubkiem języka
• przy zębach np. supeł zawiązany na nici, kawałeczek andruta itp.
• Można polecić dziecku aby zagryzło słomkę do picia ułożoną po środku
języka, wsuniętą na około 2 – 3 cm w głąb jamy ustnej – przy tym
układzie dziecko próbuje dmuchać;

 Utrwalanie prawidłowej artykulacji głoski:

Utrwalanie głoski w izolacji przy zachowaniu prawidłowego układu
języka – strumień powietrza ma się wydobywać z przodu a nie z boku ust:
- syczenie do środka pustej butelki (zaklinanie węża);
- popychanie „syczeniem” piłeczki pingpongowej, piórka, papierowej
maleńkiej łódeczki na wodzie;
- robienie fal na wodzie w misce (marszczenie wody)

Utrwalanie głoski w sylabach poprzez powtarzanie sylab:

Sa, so, se, su, sy
asa, aso, ase, asu, asy,
osa, oso, ose, osu, osy,
esa, eso, ese, esu, esy,
usa, uso, use, usu, usy
ysa, yso, yse, ysu, ysy

Utrwalanie głoski w wyrazach:

Sala, sałata, sanki, samolot, samochód, sandały,
sarna, sobota, sok, soda, sople, sowa, ser, seler,
sukienka, surowy, suchy, sól, syrop, synek;
masa, kasa, klasa, pasek, piasek, basen, fasola, osa,
kosa, włosy, wąsy mięso, las, nos, kłos, pies, lis;
schody, sklep, skakanka, słoma, słoik, smutny,
smoła, snopek, spodek, spodnie, stół, stopa,
stary, stodoła, studnia, sweter;
laska, maska, deska, miska, masło, list most, sosna,
pasta, miasto, pusty, usta, kapusta, sos, sasanka,
suchy ser surowy seler
samochód osobowy strome schody
stary stół sklep sportowy
smaczna sałata spokojny piesek
sypki piasek kostka masła
pusty słoik wysoka sosna
wąski pasek jasne włosy
sosnowe deski